In mijn klas (groep 1-2) staat het kosmische thema ‘Zomer – zee en strand’ centraal. Een mooi thema met al dat prachtige weer! Samen met vader Pelle Matla heb ik de ontwerples Schoon water gegeven.
Ouders zitten vol expertise, kennis, enthousiasme en passie
Pelle is journalist en heeft veel expertise op het gebied van duurzaamheid. De les gaat over plastic afval in water. Iets dat je bij ons in Den Haag regelmatig ziet op het strand en bij sloten in de buurt. De kinderen luisteren vol interesse naar de introductie door de ouder. Kinderen zien de ouder als expert en merken dat die meer weet over het onderwerp dan de leerkracht. Daardoor blijft het ook beter hangen bij de kinderen. Ik vind het mooi om ouders op deze inhoudelijke manier te betrekken. Ouders kunnen zo gepassioneerd en enthousiast vertellen over hun expertise.
Echte problemen uit de praktijk die je kunt helpen oplossen
We starten de les in de kring rond de watertafel, waarin ik plastic afval heb gelegd. Pelle gaat in gesprek met de kinderen en laat ze afbeeldingen zien van dieren met plastic in de buik. Dat maakt veel indruk. De ontwerpvraag van de les: Hoe kunnen we zorgen voor schoon water? De kinderen willen graag meedenken over oplossingen. Eerste ideeën borrelen al snel op. Om nog meer verschillende ideeën te krijgen zetten we inspiratiekaarten in; kaarten met een tekening erop van bijvoorbeeld een olifant of een draak. Kinderen vragen zich nu af: Hoe zou een olifant dit oplossen? Hoe zou een draak het doen? Door de inspiratiekaarten te gebruiken stappen de kinderen uit hun eigen belevingswereld. Ze blijven niet hangen in hun eigen bekende ideeën. Ze denken alle kanten op en verzinnen meer originele ideeën.
Kinderen willen vaak nog verder ontwerpen
Na het verzinnen gaan we de ideeën maken. De prototypes testen we uit bij de watertafel. Proberen is voor kleuters heel belangrijk: ze gaan van het startniveau ‘ik bedenk iets’ naar het niveau van ‘werkt het ook?’. Door te maken en proberen zien de kinderen wat niet werkt en krijgen ze nieuwe ideeën. Ook de jongste kleuters komen met originele ideeën, omdat de les dicht bij hun creativiteit zit en bij hun natuurlijke drang om iets te maken.
Ik vind het mooi om te zien dat Pelle veel kinderen aandacht geeft en vragen stelt. Hij neemt het niet over van de kinderen, maar laat ze nadenken waarom ze iets gedaan hebben. Hij stelt vragen om ze verder te helpen. Je merkt goed dat hij daarbij zijn kennis en ervaring gebruikt. Na een uurtje sluiten we de les af. Een aantal kinderen presenteren hun oplossing en Pelle sluit af door te vertellen wat voor bijzondere ideeën hij gezien heeft. Wie weet helpen onze oplossingen het plastic probleem oplossen! Ik merk dat kinderen bij deze lessen vaak verder willen ontwerpen. Ik geef daar deze keer ruimte voor door een ontwerphoek in te richten.
Jarah de Weerdt, Montessori-leerkracht groep 1/2